Palermo

Maart 2012. Voor Marjolein Wortmann

1. Proloog
Alles altijd draait om betekenis -
die we niet kennen, maar die we aan geluiden,
aan bewegingen, aan kleuren hechten,
en die we omvormen, opslaan, vastleggen, want zo
doen we ons de zin van het leven cadeau.

2. Piazza Cassa di Risparmio
We zaten in de keuken met een jonge
Duitser nog even over de Hortus
te praten, Marjolein. Hij vroeg ons of
het niet een beetje vroeg was in het jaar.

Dat wel, de oleander was nog niet
in bloei, maar er stonden al hele scharen
van citrusstruiken met hun fruit te pralen,
de irissen puilden uit de perken, parkieten vlogen
boven stammen met doornen en slangenbomen.

Was Goethe hier ook? Onmiddellijk wordt
de Italienische Reise op tafel gelegd.
Hij was hier in 1787, stellen we vast,
twee jaar voordat
de Hortus in de boeken open was.

Daarna nemen we afscheid en vertrekken,
bonkend met onze Samsonite-koffers,
zeventig treden af, en door de steeg,
tot we het plein bereiken waar we met
een euromunt onze auto bevrijden.

3. De stad

De hortus botanicus van Palermo
ligt als een stoffig juweel naast de stad.
Iedereen is hem al lang vergeten,
maar dat Goethe hier ooit naar de oerplant zocht,
is geboekstaafd door Duitse geleerden,
met alle details over wat hij dacht
en wat hij op basis daarvan beweerde.

De stad intussen ademt in en uit
zijn schaduwen en geluiden en geuren en beweegt
als een groot dier met honderdduizend huiden,
in honderdduizend kleuren, als een stier
in de arena van het diepe zuiden,
als een vlucht duiven, als een kameleon
onder de slinkse vingers van de nog
niet helemaal gerijpte lentezon.

Een veelluik van honderdduizend formaten:
het ballet van elektriciteitsdraden
op bladderende gevels, plastic vazen
met plastic bloemen, volle vuilcontainers
in stegen achter sjofele paleizen,
de tanden van ijverige Afrikanen
aan wie je en français de weg kunt vragen,
kinderen die tegen hun speelgoed praten
en vrouwen die steeds hun borsten aanraken,
en mannen die onbewogen toekijken
uit auto's of uit de ingang van een bar,
of die jerrycans in hun Ape laden.

Zelf strompelden wij over een gazon
dat werd doorkruist door willekeurige straten,
die ons naar een terras toe dirigeerden
waar men ons koffie met gebak serveerde.

4. Le Garage

De Ballaro, 's avonds: de Carmine

staat vreemd en stijf in het donker, de kramen dicht,
straten spekglad, maar uit de winkeltjes
dreunt net zo veel muziek als overdag.
Het plein vol jonge mensen met een glas
in de hand, sigarettenrook, gelach,
en veel gepraat. Alles is wat het is,
ondoorgrondelijk de betekenis. Wij banen
ons, ook niet te beroerd, een weg tussen
de lichamen, op zoek naar Le Garage.

5. Betekenis
Palermo leeft, Marjolein, het is waar,
hier schuiven
Afrika en Europa in elkaar,
met (ongetwijfeld gul
gesponsord door de maffia)
de kleurstelling van Zuid-Amerika -
en de betekenis die leggen we
er gemakkelijk in: viskramen, groentekramen,
krokodillen ook, een jongen die sarcastisch
naar de bal in zijn hand kijkt,
vrouwen met argusogen, mannen die
zinloos met jerrycans met water sjouwen,
schort, djellaba,
wat wil je nog meer, of wil je soms zwoel dansen
voor de schijngevels van de barokkerken,
die op onze reformaties
niets hebben aan te merken.